ابسه دندان یک بیماری دردناک دندانی است که زمانی رخ می‌دهد که عفونت در پالپ دندان یا در لثه‌ها و بافت استخوان اطراف آن وجود داشته باشد. عفونت می‌تواند منجر به تشکیل بافتی پر از چرک به نام آبسه شود. در صورت عدم درمان، آبسه دندان می‌تواند عوارض جدی مانند گسترش عفونت به سایر قسمت های بدن ایجاد کند. در این مقاله به علل، علائم، تشخیص و گزینه‌های درمان آبسه دندان می‌پردازیم.
علل آبسه دندان
آبسه دندان معمولا به دلیل پوسیدگی دندان درمان نشده، بیماری لثه یا ترک خوردگی دندان ایجاد می‌شود. باکتری‌ها می‌توانند از طریق حفره یا ترک وارد پالپ دندان شوند و باعث عفونت شوند. سپس عفونت می‌تواند به بافت‌های اطراف گسترش یابد و منجر به تشکیل آبسه شود. عوامل دیگری که می‌توانند در ایجاد آبسه دندان نقش داشته باشند عبارتند از :
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان: عدم مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور منظم می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها در دهان شود و خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه را افزایش دهد.
سیستم ایمنی ضعیف : برخی از شرایط پزشکی یا داروهایی که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کنند، می‌توانند مبارزه با عفونت‌ها را برای بدن سخت‌تر کنند .
ضربه به دندان: ضربه به دهان یا صورت می‌تواند به دندان آسیب برساند و آن را در برابر عفونت آسیب پذیرتر کند.
آبسه دندان انواع مختلفی دارد، از جمله آبسه پری آپیکال، آبسه پریودنتال و آبسه لثه. هر نوع علل، علائم و درمان‌های مجزایی دارد. در ادامه این مقاله، بحث عمیقی در مورد انواع مختلف آبسه دندان ارائه خواهیم کرد.
آبسه پری آپیکال
آبسه پری آپیکال رایج‌ترین نوع آبسه دندان است. زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها از طریق حفره یا ترک وارد پالپ دندان شده و کانال ریشه را عفونی کنند. سپس عفونت به بافت‌های اطراف گسترش می‌یابد و باعث التهاب و تشکیل چرک می‌شود.
علائم
علائم آبسه پری آپیکال شامل دندان درد شدید، حساسیت به غذاهای سرد و گرم، تورم گونه یا فک، تب و تورم غدد لنفاوی است.
نحوه درمان
درمان آبسه پری آپیکال شامل تخلیه چرک و تمیز کردن ناحیه آسیب دیده است. این معمولا از طریق روش کانال ریشه انجام می‌شود که شامل برداشتن پالپ عفونی و پرکردن کانال با ماده‌ای به نام گوتاپرکا است. آنتی بیوتیک‌ها نیز ممکن است برای کمک به مبارزه با عفونت تجویز شوند .
آبسه پریودنتال
آبسه پریودنتال زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌ها ساختارهای اطراف دندان مانند لثه، رباط پریودنتال و استخوان آلوئول را آلوده کنند. این نوع آبسه معمولاً به دلیل بیماری پیشرفته لثه یا یک جسم خارجی بین دندان و لثه ایجاد می‌شود.
علائم
علائم آبسه پریودنتال شامل درد، تورم، قرمزی لثه و ترشح چرک از لثه است. دندان همچنین ممکن است احساس لق شدن داشته باشد و ممکن است موقعیت خود را تغییر داده باشد.
نحوه درمان
درمان آبسه پریودنتال شامل تخلیه چرک و تمیز کردن ناحیه آسیب دیده است. این کار معمولاً از طریق روشی به نام جرم گیری و پلنینگ ریشه انجام می‌شود که شامل برداشتن پلاک و جرم از سطح دندان و سطوح ریشه است. آنتی بیوتیک‌ها نیز ممکن است برای کمک به مبارزه با عفونت تجویز شوند.
آبسه لثه
آبسه لثه نوعی آبسه است که در لثه ایجاد می‌شود. معمولاً به دلیل آسیب به بافت لثه یا یک مشکل دندانی زمینه‌ای مانند حفره یا ترک خوردگی دندان ایجاد می‌شود.
علائم
علائم آبسه لثه شامل درد، تورم، قرمزی لثه و تشکیل یک برآمدگی یا تاول کوچک روی بافت لثه است. همچنین ممکن است هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، این ناحیه به راحتی خونریزی کند.
نحوه درمان
درمان آبسه لثه شامل تخلیه چرک و تمیز کردن ناحیه آسیب دیده است. این معمولاً از طریق روشی به نام برش و تخلیه انجام می‌شود که شامل ایجاد یک برش کوچک در بافت لثه برای تخلیه چرک است. آنتی بیوتیک‌ها نیز ممکن است برای کمک به مبارزه با عفونت تجویز شوند.
آبسه دندان در صورت عدم درمان می‌تواند یک بیماری جدی و دردناک باشد. شناخت انواع مختلف آبسه دندان و علل، علائم و درمان‌های آن می‌تواند به شما کمک کند علائم آبسه دندان را بشناسید و به دنبال درمان سریع از دندانپزشک خود باشید . اگر هر یک از علائم ذکر شده در بالا را تجربه کردید، مهم است که در اسرع وقت با یک فرد متخصص دندانپزشک مشورت کنید. با مراقبت و درمان مناسب، اکثر آبسه‌های دندان را می‌توان به سرعت و به طور موثر برطرف کرد.
علائم کلی آبسه دندان
شایع‌ترین علامت آبسه، دندان درد شدید دندان است که ممکن است ضربان دار یا ثابت باشد و ممکن است به فک، گوش یا گردن وارد شود. درد ممکن است با جویدن یا گاز گرفتن تشدید شود. سایر علائم آبسه دندان عبارتند از:
حساسیت به دمای سرد و گرم
تورم در صورت یا فک
قرمزی و حساسیت در لثه‌ها
بوی بد دهان یا طعم بد در دهان
داشتن تب و لرز
احساس عمومی بیماری
در برخی موارد، آبسه دندان ممکن است باعث تورم غدد لنفاوی در گردن شود. اگر عفونت به سایر قسمتهای بدن سرایت کند، می‌تواند باعث عوارض جدی مانند سپسیس، آبسه مغزی یا ذات‌‌الریه شود.
نحوه تشخیص آبسه دندان
برای تشخیص آبسه دندان، دندانپزشک، دندان‌ها، لثه‌ها و دهان شما را معاینه می‌کند و در مورد علائم و سابقه پزشکی شما می‌پرسد. آن‌ها همچنین ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهد:
اشعه ایکس : اشعه ایکس دندان می‌تواند میزان پوسیدگی یا آسیب دندان و وجود آبسه را نشان دهد.
تست کوبه‌ای: دندانپزشک روی دندان آسیب دیده ضربه میزند تا حساسیت یا درد را بررسی کند.
تست حیات پالپ: دندانپزشک یک محرک سرما یا گرما را روی دندان اعمال می‌کند تا بررسی کند که آیا اعصاب به درستی کار می‌کنند یا خیر.
اگر دندانپزشک مشکوک به وجود آبسه باشد، ممکن است نیاز به تخلیه آن برای کاهش فشار داشته باشد و نمونه‌ای از چرک را برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی جمع آوری کند.
درمان آبسه دندان
درمان آبسه دندان به شدت عفونت و میزان آسیب به دندان و بافت‌های اطراف آن بستگی دارد. به طور کلی، اهداف درمان از بین بردن عفونت، کاهش التهاب و درد و بازگرداندن عملکرد و ظاهر دندان آسیب دیده است.
در موارد خفیف، ممکن است آنتی بیوتیک برای کمک به رفع عفونت تجویز شود. همچنین ممکن است مسکن‌هایی برای کاهش ناراحتی و درد توصیه شود. با این حال، آنتی بیوتیک‌ها به تنهایی نمی‌توانند آبسه دندان را درمان کنند و نباید به عنوان جایگزینی برای درمان مناسب دندان استفاده شوند.
در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به تخلیه آبسه باشد. این کار را می‌توان با ایجاد یک برش کوچک در بافت لثه اطراف دندان آسیب دیده انجام داد. چرک و مواد عفونی تخلیه می‌شود و ناحیه به طور کامل تمیز می‌شود.
هنگامی که آبسه تخلیه شد، دندانپزشک ممکن است یک کانال ریشه برای برداشتن هر گونه بافت عفونی از دندان انجام دهد و برای جلوگیری از عفونت بیشتر آن را ببندد. در برخی موارد، دندان آسیب دیده ممکن است نیاز به کشیدن داشته باشد.
اگر دندان کشیده شود، ممکن است دندانپزشک جایگزینی آن را با ایمپلنت یا بریج دندان برای بازگرداندن عملکرد و ظاهر دندان از دست رفته توصیه کند.
برای جلوگیری از آبسه دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است. این شامل مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید، کشیدن نخ دندان روزانه و مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و تمیز کردن است. پرهیز از غذاهای شیرین و اسیدی نیز می‌تواند به جلوگیری از پوسیدگی دندان که می‌تواند منجر به آبسه دندان شود کمک کند. سایر اقدامات پیشگیرانه عبارتند از:
استفاده از محافظ دهان در حین ورزش یا سایر فعالیت‌هایی که ممکن است باعث آسیب به دندان‌ها و دهان شود
درمان پوسیدگی و بیماری لثه در اسرع وقت
نوشیدن آب فراوان برای هیدراته نگه داشتن دهان و شستن ذرات غذا و باکتری‌ها